Zien wat je niet kan zien
Wanneer je over de Hoge Gouwe loopt is de kans groot dat je langs de enorme voorgevel van de Sint-Jozefkerk loopt. Deze grote kerk die in de volksmond Gouwekerk wordt genoemd staat momenteel leeg en is jarenlang zeer beperkt toegankelijk geweest voor inwoners van de stad en toeristen, Daarom nemen we je graag mee daar de plek die je gezien moet hebben, maar (nog) niet kan zien. Kijk eens met ons binnen in de Gouwekerk en de bijbehorende pastorie en zie hoe de tijd heeft stil gestaan!
EERST EVEN WAT FEITJES
In 1732 werd op deze plek een schuilkerk gebouwd. Na een brand werd in 1767 een nieuwe kerk gebouwd die de naam de Sint-Jozefkerk kreeg. De voor de kerk gelegen bebouwing, waarachter de kerk schuilde, werd in 1877 afgebroken. Vandaar dat de kerk ook iets naar achter staat in de huizenrij. Tussen 1902 en 1904 werd uiteindelijk de huidige neogotische Sint-Jozefkerk gebouwd.
De Gouwekerk is opgetrokken uit rode baksteen. Op de kruising van het dak bevindt zich een zeshoekige, deels opengewerkte spits. Deze vieringtoren is met een hoogte van circa 80 meter het hoogste punt van de stad en je houvast als je de weg terug zoekt na een fietstocht in het Groene Hart.
Na vele eigenaren is de neogotische kruiskerk in 2018 wederom verkocht aan projectontwikkelaar White House Development (WHD). Zij gaan er in opdracht van de koper een bestemming voor zoeken. Daarbij denken ze nu niet meer aan een hotel, maar aan een voedselmarkthal en een locatie voor evenementen en concerten. Eind 2018 zullen ze een concreet plan presenteren, hebben ze beloofd. Wij zijn benieuwd…
DWAAL JE MET ME MEE?
In stilte loop ik door de lege Gouwerk en ontdek de verlaten ruimtes. De tijd lijkt al tientallen jaren te hebben stilgestaan. Wanneer de grote zware kerkdeuren achter me worden gesloten hoor ik alleen nog maar het geluid van mijn eigen voetstappen. Ondanks dat ik me midden in de binnenstad begeef, voelt het alsof ik even ver weg ben van alle drukte (Heerlijk!). Direct valt mij op hoeveel mooi licht er via de (glas-in-lood) ramen naar binnen schijnt. Ik kijk omhoog en zie de vele hoge kruisgewelven boven mij.
Ik neem de eerste treden naar boven. Om de zoveel meter volgen er lege ruimtes. Voorzichtig loop ik over de houten balken boven de gewelven en via meerdere smalle laddertjes omhoog richting de toren.
Hier sta ik dan uiteindelijk, op het allerhoogste punt in Gouda!
De wind blaast door mijn haren en met een bonkend hart en met knikkende knieën sta ik verwonderd om mij heen te kijken. Nog niet eerder had ik zo’n tof uitzicht op onze mooie stad! Het stadhuis, de mooie grachtenpanden en in de verte de weilanden liggen er mooi bij. Zelfs ons huis had ik nog niet eerder vanaf deze hoogte kunnen zien.
Met knikkende knieën legde ik de weg naar beneden af.
Eenmaal beneden mocht ik de voormalige pastorie bekijken.
Er zijn veel lege (slaap) kamers en ruimtes waarvan niet direct duidelijk werd wat voor een functie deze vroeger hadden. Ik zie smoezelige vloeren en muren, oude lampen, gordijntjes en tegeltjes. Het voelt heel even alsof ik in de jaren ’60/’70 ben beland. Alsof de mensen die hier hebben gewoond de deur achter zich dicht hebben getrokken en er daarna nooit meer iemand binnen is geweest. Tot nu.
Ik ben al zo vaak langs dit huis en deze kerk gelopen, maar nooit geweten wat hier allemaal binnen te zien was. Blij dat ik nog heel even een glimp heb kunnen vangen van deze mooie historische plek. Want eigenlijk zijn de kerk en de pastorie gewoon een museum. Binnenkort zal dit verdwijnen en krijgt alles een nieuwe bestemming.
Gelukkig hebben we de foto’s nog.
We zijn benieuwd wat jullie van deze plek vinden. Welke bestemming zou volgens jullie deze kerk moeten krijgen? Laat het ons weten!
L. S.,
Je vraagt waar dat rooster boven het altaar voor is.
Jouw stukje heb ik even in onze familie app gedeeld. Dit omdat wij als gezin een aantal jaren in de pastorie hebben gewoond. Ik zag op 1 van de fotootjes een stukje slaapkamer van mijn zus. Wij deden met elkaar het kosterschap waarbij het meeste werk op de schouders van mijn ouders lag.
Mijn vader kent de kerk en pastorie van binnen en buiten.
Het rooster in het plafond diende ervoor om spullen doorheen te hijsen.
Als het goed is, zit er nog een luik voor/overheen. Spullen zoals klokken.
Zelf heb ik nog een leuke anekdote.
Toen de toren vd kerk in de steigers stonden, heeft mijn vader smorgens vroeg op bevrijdingsdag de vlag hoog aan de buitenkant in de steigers opgehangen. Savonds moest deze er natuurlijk weer af en ben ik samen met mijn vader deze weer op gaan halen. Hij haalde me over om nog een stukje verder omhoog te klimmen en zo het puntje van de toren aan te raken. Dit zou immers waarschijnlijk nooit meer gebeuren.
Die rillingen die dan door je lijf gaan als je naar beneden kijkt….
Op het gedeelte waar jij je foto hebt gemaakt, staan onze namen ergens in het lood geschreven. Inderdaad wat een prachtig uitzicht heb je daar over Gouda en verder als het heel helder is.
Op open monumenten dagen, konden mensen in groepjes mee de toren op. Niet iedereen heeft het aangedurfd en kwam al eerder terug.
Dankjewel voor je mooie blog.
Hartelijke groet.